Onze website heeft een nieuw jasje! Lees hier meer over de veranderingen.

Interview

Justine Triet over Anatomy of a Fall, rechtbankfilms en 50 Cent

Op het filmfestival van Cannes spraken we met (de latere) Gouden Palm-winnaar Justine Triet, die met Anatomy of a Fall haar eigen draai geeft aan de rechtbankthriller. ‘Het moest langzamer zijn, en iets heel erg Frans.’ 

‘Chouchou!’ We zijn ongeveer halverwege ons interview met Justine Triet als actrice Sandra Hüller plotseling haar hoofd om de hoek steekt. Hüller gaat weer naar huis na een paar hectische dagen in Cannes en wil haar regisseur nog even gedag zeggen. ‘Mijn coscenarist en ik hebben het erover gehad wie de hoofdrol zou kunnen spelen als Sandra had geweigerd, maar we konden niemand bedenken’, vertelt Triet even later. 

Het is inderdaad moeilijk om iemand anders dan Hüller voor te stellen als Sandra Voyter, de vrouw om wie het allemaal draait in Anatomy of a Fall. Sandra is fel, intelligent, ambitieus en mysterieus. Je zou snel bang van haar kunnen worden, maar je zou ook willen dat ze je meenam naar de kroeg voor het grappigste en diepste gesprek dat je ooit hebt durven voeren.

Tip van Jesse

Anatomy of a Fall

Heeft de spraakmakende schrijver Sandra (Sandra Hüller) haar echtgenoot van het balkon geduwd, of maakte de man zelf een einde aan zijn leven?

De jonge journalist die in de openingsscène probeert Sandra (een succesvol romanschrijver) te doorgronden, komt bedrogen uit. De sterauteur gaat er goed voor zitten in haar Franse chalet: ze geeft geen enkel zinvol antwoord en maakt van de journalist haar persoonlijke een speelbal. Ze begint zelfs openlijk met haar te flirten, waarop echtgenoot Samuel, die boven zit en een instrumentale versie van 50 Cent’s P.I.M.P. keihard op repeat heeft staan, de muziek nog een tandje harder zet.

Niet lang daarna – de journalist is vertrokken met een ogenschijnlijk nutteloze audio-opname op zak – is Samuel dood. Hij wordt gevonden in de sneeuw door zijn zoontje Daniel, die net een rondje heeft gelopen met de hond. Sandra was thuis, maar toont zich net zo geschokt als het kind. Ze heeft niets gezien. Is Samuel gevallen? Sprong hij? Of werd hij door zijn vrouw van de balustrade geduwd? Hun huwelijk was geen sprookje, dus ja, in theorie zou dat kunnen. En zo, ook omdat de doodsoorzaak niet precies kan worden vastgesteld, belandt Sandra als moordverdachte in het beklaagdenbankje. Volgens de openbaar aanklager zou ze niet alleen een moordenaar zijn, maar ook een verschrikkelijke echtgenoot. Een slechte moeder zelfs. 

Triet: ‘Dat is typisch voor de rechtspraak: als er een gebrek aan bewijs is, ga je in de rondte kijken. En als je dat doet bij een vrouw, belandt je bij haar privéleven, haar gewoontes, haar seksleven. Maar dat is geen neutrale aanpak, dat is misogyn.’ 

Sandra staat niet alleen terecht voor moord, maar ook voor wie ze is. Als vrouw, als moeder.

‘Ik hoor van veel mensen dat het personage niet likeable is. Daar zit iets van een veroordeling in. Een veroordeling van het soort moeder dat ze is. Ze is unapologetic. Ze vraagt niet om dingen, ze neemt ze. Ze vervult haar verlangens en staat voor haar ambities in het leven. Dat is ook een manier om een moeder te zijn.’

Ik vroeg me af of het oké was dat we de muziek van 50 Cent koppelden aan misogynie, maar dat bleek geen enkel probleem

Heeft u de rol speciaal voor Sandra Hüller geschreven?

‘Als ik schrijf hoor ik altijd stemmen – niet als Jeanne d'Arc, maar toch: ik hoor stemmen. En hier hoorde ik Sandra’s stem. Ik wist precies hoe ze mijn teksten eigen zou maken, en ermee aan de haal zou gaan. Ik ben ook gefascineerd door haar fysieke kracht. Die is heel authentiek; de manier waarop ze iets kan belichamen. Ze is mysterieus zonder mysterieus te doen. Zo is ze gewoon.’

Triet schreef Anatomy of a Fall samen met haar partner Arthur Harari, die zelf ook regisseur is (in 2021 draaide zijn film Onoda: 10,000 Nights in the Jungle in Cannes), en met wie ze twee kinderen heeft. Ze vroeg Harari bij het project vlak voordat de pandemie losbarstte. Wat bedoeld was als kort project, duurde plotseling maanden.

Triet: ‘Het was een spontaan idee geweest, en pas later had ik door hoe ironisch het was, dat wij als koppel aan het schrijven waren over de val van een ander koppel. Dat was vreemd, maar we deden het. Iedereen had zijn eigen lockdown en dit was de onze. Arthur is ook regisseur, dus hij had ook visuele ideeën. Maar de keuzes die we samen maakten, hadden uiteindelijk alleen met het scenario te maken. De grootste discussie ging over de ruzie-scène. Ik wilde die zelf schrijven, en het was aan hem om daar omheen te werken.’

   

We horen een audiofragment van de ruzie, maar zien niet wat er precies gebeurt. Als kijker weet je daardoor net zo veel, of weinig, als de jury. Waarom koos je ervoor niet alles te laten zien? 

‘Op het moment dat de ruzie fysiek wordt, wilde ik terug naar de zoon en de juryleden. Ik wilde afstand nemen en in de rechtszaal zijn. De scène is het hart van de film en bepaalt hoe je de film gaat begrijpen. Het is een emotionele piek. Geluid staat van begin af aan centraal. Er is het geluidsfragment van het gesprek dat je in de openingsscène ziet, en later de geluidsopname van de ruzie. Dat geluid belangrijk is, gaat samen met het feit dat de zoon visueel beperkt is. Omdat er een gebrek is aan beeld, moeten we het doen met wat we horen.’

Over geluid gesproken. Hoe bent u uitgekomen bij P.I.M.P. van 50 Cent?

‘Ik wilde eigenlijk Jolene van Dolly Parton, maar daar kregen we geen toestemming voor. Uiteindelijk heb ik voor 50 Cent gekozen omdat ik het een leuk nummer vond, ook de instrumentele versie. En het was passend. Ik wilde iets vrolijks, iets waar je meerdere keren naar kon luisteren, zonder dat je er zat van werd. Het contrast met de spanning was ook belangrijk. Ik vroeg me af of het oké was dat we de muziek van 50 Cent koppelden aan misogynie, maar dat bleek geen enkel probleem te zijn. Het enige wat niet mocht was iemand dood laten schieten op de muziek. Dat stond in het contract. Maar verder mochten we zeggen wat we wilden.’

Ik wilde meer chaos. Iets realistischer. Iets met beweging en zooms

True crime is een superpopulair genre. Was het een bewuste keuze om daarop aan te haken? 

‘Ik heb geprobeerd het tegenovergestelde te maken van een rechtbankfilm. Je moet goed weten waar je naartoe wil met zo’n verhaal, wat je intenties zijn. Ik wilde het echt op mijn eigen manier doen. Het moest langzamer zijn, iets heel erg Frans, en gestileerd.’

Wat bedoelt u met heel erg Frans? 

‘We zijn opgegroeid met massa’s misdaadthrillers uit de VS. We kijken ernaar, we houden ervan, maar ze vervormen ons beeld van hoe het eraantoe gaat in een rechtszaal. Het is een vervorming van de werkelijkheid. Ik heb samengewerkt met een Franse advocaat om terug te keren naar de basis, om te zien hoe rechtszaken werken in Frankrijk. Zo kon ik het verhaal op mijn eigen manier vertellen, ook al is het ook een thriller.’

Hoe was het om te filmen in een rechtbank?

‘Het is niet makkelijk. Alle personages zitten, dus het is statisch en het ziet er niet fancy uit. Bij een eerder project heb ik rechtbankscènes gedraaid op een filmset, maar daar was ik niet tevreden over. Dit keer hebben we op locatie gefilmd. Ik had bedacht dat ik het tegenovergestelde wilde van wat je in de meeste rechtbankdrama’s ziet. Dus niet zo opgeruimd, en niet belicht alsof het om een heilige plek gaat. Ik wilde meer chaos. Iets realistischer. Iets met beweging en zooms. Het hoefde niet de hele tijd chaos te zijn, maar wel een beetje.’ 

Openingsfoto: ©Yann Rabanier

Jesse

Jesse is inmiddels 13 jaar redacteur bij Cineville. Wat hij daarvoor deed? Doet dat er toe? Het gaat tenslotte erom dat hij al 13 jaar Cineville-redacteur is. Dertien. Jaar. Meer dan een decennium lang. Mocht je dat met hem willen vieren, neem ’m dan mee naar de film en laat hem er daarna een stukje over schrijven.

Gerelateerde films

Tip van Jesse

Anatomy of a Fall

‘Welkom in het beklaagdenbankje. Je staat terecht voor je ambities, seksleven en voor moord. Niet figuurlijk of zo, maar letterlijk.’