Bleeding Love: een songtekst-interview met Emma Westenberg

Er is weinig dat meer verbindt dan in de auto meezingen met een pophit die je allebei uit je hoofd kent. Livin' on a Prayer van Bon Jovi, Fast Car van Tracy Chapman, Onderweg van Abel – er zijn vast ontelbare liefdesrelaties en vriendschappen al blèrend vanachter het stuur beslecht. De roadtrippende vader (Ewan McGregor) en dochter (Clara McGregor) in Emma Westenbergs debuut Bleeding Love kunnen wel een muzikale opsteker gebruiken: hij was een junkie en nam de benen toen zij nog klein was, waardoor zij geen veilige basis heeft en op het punt staat dezelfde fouten te maken als hij. Ze hebben elkaar jaren niet gezien, tot nu. Al zwijgend en ruziënd trekken ze in zijn oude pickup door de binnenlanden van de Amerikaanse westkust. En net als je denkt dat dit trauma nooit meer geheeld kan worden, klinkt er een nummer op de radio: ‘Closed off from love, I didn't need the pain. Once or twice was enough, and it was all in vain...’ De vader en dochter kijken elkaar aan, en wij elkaar vanuit onze bioscoopstoelen ook. Is dat... Bleeding Love van Leona Lewis!? Oké, vooruit dan maar. 

We geven het toe: ook wij kennen Bleeding Love (2007) uit ons hoofd. Daarom gebruiken we de levenswijsheden van Leona Lewis' Bleeding Love, het lied, als leidraad voor een interview met Emma Westenberg over Bleeding Love, de film.

1. Closed off from love, I didn't need the pain

Het toelaten van (familie)liefde tegen de achtergrond van generationeel trauma is een thema in de film. De vader vind het leven moeilijk, en zijn dochter worstelt door zijn afwezigheid met dezelfde dingen. Kan je vertellen waarom deze thematiek je zo interesseert? 

‘De relatie met mijn eigen vader heeft mij gevormd tot wie ik ben. Je familie is je eerste referentie. Door hun ogen ontdek je als kind de wereld. Mijn ouders zijn allebei psycholoog, dus misschien is het niet geheel toevallig, maar als filmmaker, en als filmliefhebber, ben ik het meest geïnteresseerd in character driven verhalen. Toen ik op de Rietveld Academie zat, zei een klasgenoot van mij iets over film wat mij altijd is bijgebleven: een goed verhaal draait om een relatie. Daar ben ik in een script, of in een idee voor een film, altijd naar op zoek – wat zijn de karakters, wat is hun onderlinge verhouding en hoe stuwt die verhouding het verhaal voort? Toen ik het scenario voor Bleeding Love in handen kreeg, dacht ik gelijk: dit verhaal kan ik vertellen.’

2. Time starts to pass, before you know it you're frozen

Bleeding Love heeft de vorm van een roadtrip: een tijdsspanne van een paar dagen, een wereld waar de personages doorheen rijden maar juist ook af en toe in stil blijven staan. Het gegeven van (verloren) tijd speelt ook in de gebroken relatie van de vader en de dochter. Kan je iets zeggen over de keuze voor deze vorm en de rol die tijd daar in speelt?

‘De momenten van verstilling zijn belangrijk in de film, omdat die de afstand dragen die met de jaren tussen de vader en de dochter is gegroeid. Ze zitten dicht op elkaar in de auto, maar zijn van elkaar vervreemd. In het begin van de film zitten ze vaak ook in hun eigen kader, van elkaar verwijderd door de camera. In de loop van het verhaal komen ze dichter bij elkaar en brengen we ze vaker samen in beeld. Zo hebben we ook visueel geprobeerd hun verzoening uit te beelden.’

3. But somethin' happened for the very first time with you

Bleeding Love is je eerste speelfilm en de eerste keer dat Clara en Ewan McGregor samen in een film te zien zijn. Het is ook de eerste keer dat Clara zo'n grote rol speelt. Dat zijn een boel firsts.

‘Het is natuurlijk spannend om met zo'n grote ster als Ewan een eerste film te maken. Hij is één van mijn lievelingsacteurs en speelde in films waar ik enorm door geïnspireerd ben – Moulin Rouge, Big Fish, Down With Love, Little Voice. Dus dat was zeker wel intimiderend. Maar een film maken doe je niet alleen, en in de crew en cast zaten mensen met wie ik al jaren samenwerk. Sophie Hardeman heeft de kostuums ontworpen, Vera Bulder is één van de producenten en speelt ook in de film, Raven Aartsen heeft de muziek gemaakt en Elle Malan, een schrijver met wie ik veel samenwerk, was mijn rechterhand/brein op set. Daardoor voelde het ook als een machine die al jaren lang geolied is.’

Het is natuurlijk enorm spannend om met zo'n grote ster als Ewan een eerste film te maken

‘En ja, het was Clara's eerste grote rol, maar dat zou je niet zeggen. We hebben veel samen voor kunnen bereiden – scènes uitgespeeld, referentiefilms bekeken en de karakters uitgediept. Daardoor konden we elkaar op set makkelijk vinden.’ 

4. My heart melted to the ground, found somethin' true

Het Amerikaanse platteland staat centraal in de film. Wat is je connectie met de Verenigde Staten? 

‘Ik heb de afgelopen tien jaar in Amerika gewoond, waarvan de laatste zes aan de West Coast. Ik heb in die tijd veel road trips gemaakt. De landschappen zijn waarachtig en hebben veel betekend voor mijn persoonlijke groei. De wijdsheid van de natuur daar is zó enorm dat het je klein doet voelen. Dat kan bevrijdend zijn. In die zin is het landschap heel helend, en dat is het voor het karakter van de dochter ook.’

5. And everyone's lookin' 'round thinkin' I'm going crazy

De visuele stijl van Bleeding Love is bij vlagen maf en magisch. Wat voor stijl had je specifiek in je hoofd, en welke technieken heb je gebruikt?

‘Ik wilde de emotionele reis van de personages uitbeelden. Het begint vrij claustrofobisch: de dochter en de vader zitten in hun eigen frames, er is weinig horizon te zien (de camera staat hoog), de zon is hard en het landschap droog. Hoe dichter de twee personages bij elkaar komen, hoe wijdser en kleurrijker de wereld wordt. De kracht van de verbeelding is voor mij een heel belangrijk element in verhalen vertellen. Het leven kan magisch zijn en dat wilde ik in de momenten van hun verbinding laten zien.’

6. Tryin' hard not to hear, but they talk so loud

De gesprekken in de auto zijn supernatuurlijk en prettig om naar te kijken. Tegelijk voelt wat er gezegd wordt in de conflicten tussen de vader en de dochter ook erg realistisch aan. Hoe ben je het schrijven van deze dialogen aangevlogen?

‘Mijn schrijfpartner Elle Malan en ik hebben samen elke scène helemaal uitgepluisd tot de kern en er vervolgens onze persoonlijke ervaringen tegenaan gegooid. We gingen vanuit ons eigen perspectief te werk: wat zou ik zelf zeggen in zo'n moment? Of welke ervaring hebben we zelf gehad met een dergelijk thema? Vervolgens hebben we op de set, voor we gingen draaien, de scènes telkens eerst een paar keer gerepeteerd en gekeken welke dingen we moeste aanpassen omdat ze nog niet echt genoeg voelden. Het was voor mij heel belangrijk om dicht bij de personages te blijven en alles wat ze doormaken emotioneel te begrijpen.’

7. And in this world of loneliness, I see your face

Naast de vader en de dochter zit de film vol met eenzame maar iconische randfiguren. Hoe heb je die mensen en hun verhalen gevonden?

‘Tijdens mijn roadtrips ben ik allerlei mensen tegengekomen. In de voorbereiding van de film heb ik elementen van bepaalde woestijnvogels aan de personages toegevoegd. De casting speelde ook een hele grote rol. We hebben veel locals gevonden met onze geweldige casting director, Angelique Midthunder. Maar soms kwamen we ook mensen tegen tijdens locatiebezoeken en vroegen we ze om mee te doen. De dame in de diner is bijvoorbeeld echt iemand die daar werkte.’

Eenzaamheid en verslaving zijn een neerwaartse spiraal, waarbij mensen zelf het tij moeten keren maar daarbij wel steun nodig hebben

8. But nothin's greater than the rush that comes with your embrace

De vader en de dochter zoeken allebei naar een rush om te ontsnappen aan hun pijn. Dat verlangen uit zich in destructief gedrag en middelenmisbruik, maar eigenlijk zijn ze op zoek naar liefde. 

‘Dat klopt. Ik heb me tijdens het ontwikkelen van het verhaal gefocust op de relatie tussen de vader en de dochter. Waarom voelt zij de behoefte om zich te verdoven? De vader heeft de familie verlaten en de leegte die zij heeft ervaren door zijn vertrek, probeert ze op te vullen met middelen. Daarmee wil ik niet zeggen dat het de schuld van haar vader is. Maar eenzaamheid en verslaving zijn een neerwaartse spiraal, waarbij mensen zelf het tij moeten keren maar daarbij wel steun nodig hebben.’

9. Keep bleedin', keep, keep bleeding love

Een beetje een open deur, maar moet het toch vragen: waarom dit nummer?

‘We zochten het perfecte nummer voor de scène waarin ze samen zingen in de auto, en toen vertelde Clara dat Ewan Bleeding Love vroeger altijd draaide als hij haar van school haalde. Hij zong dan keihard mee, en Clara zakte dan diep weg in haar stoel van schaamte. Toen dacht ik: perfect! Het is ook geinig dat Ewan McGregor je vader is, en dat je je dan alsnog voor hem kan schamen. Ouders blijven ouders.’

10. You cut me open and I…

Goed, de sluizen zijn geopend met je eerste speelfilm. What’s next? Waar ben je mee bezig?

‘Voor mijn volgende project wil ik heel graag een genrefilm maken, iets waarbij ik visueel meer uit de bocht kan vliegen. Een dansfilm, of een horrorfilm, of een  combinatie. Ik ben hard aan het werk met het ontwikkelen van verschillende projecten, dus hopelijk snel meer.’