
Z
- Regie
- Constantin Costa-Gavras
- Met
- Irene Papas, Jean-Louis Trintignant, Yves Montand
- Duur
- 127 min.
- Jaar
- 1969
Vlak nadat de studentenrevolte Parijs had overspoeld, filmde de geëngageerde regisseur Constantin Costa-Gavras de meeslepende politieke thriller Z, een weinig verhullende sleutelfilm over het Griekse kolonelsregime.
Yves Montand speelt de socialistische voorman die onder verdachte omstandigheden door een vrachtauto wordt overreden; journalist Jean-Louis Trintignant gaat op onderzoek uit en ontdekt een rechts complot.
Z gold lange tijd als een van de moedigste Europese politieke films, vanwege de nauwelijks verborgen verwijzingen naar de 'affaire Lambrakis', waarin achter de 'toevallige' dood van het democratisch parlementslid Grigoris Lambrakis een wijdverbreid omkoop- en corruptieschandaal binnen de politie en de regering bleek schuil te gaan. Een half miljoen Grieken trok op naar Lambrakis' begrafenis en de letter 'Z' verscheen als graffiti op de muren als afkorting van ‘Zei’, Grieks voor 'hij leeft'.
Z werd met prijzen overladen en won onder meer de Oscar voor beste buitenlandse film. Costa-Gavras' aanklacht geldt nu als klassieker van de cinéma engagé.